اعتبارسنجی بانکی

 وقتی برای وام گرفتن یا خرید قسطی به بانک یا فروشنده مراجعه می‌کنید، اولین چیزی که بررسی می‌شود سابقه مالی شماست. این بررسی همان اعتبارسنجی بانکی است؛ گزارشی که نشان می‌دهد در بازپرداخت اقساط، چک‌ها و بدهی‌های گذشته چقدر خوش‌قول بوده‌اید. با انجام یک استعلام اعتبارسنجی ساده، بانک‌ها و مؤسسات مالی متوجه می‌شوند آیا می‌توانند به شما اعتماد کنند یا نه. رتبه اعتباری بالا یعنی مسیر دریافت تسهیلات آسان‌تر است و رتبه پایین می‌تواند مانع جدی باشد. این گزارش در حقیقت شناسنامه مالی شماست و دانستن آن قبل از هر اقدام بانکی، یک ضرورت محسوب می‌شود. در ادامه این مقاله، با مفهوم اعتبارسنجی، انواع گزارش‌ها، مراحل استعلام و عوامل مؤثر بر رتبه اعتباری بیشتر آشنا خواهیم شد.

چطور شناسنامه اعتباری داشته باشیم؟

برای اینکه همیشه وضعیت مالی‌تان شفاف باشد و بانک‌ها به راحتی بتوانند به شما اعتماد کنند، لازم است یک شناسنامه اعتباری داشته باشید. این شناسنامه همان گزارشی است که نشان می‌دهد در پرداخت اقساط و بدهی‌ها تا چه حد خوش‌حساب بوده‌اید. برای دریافت آن، مراحل زیر را طی کنید:

ثبت‌نام در سامانه‌های اعتبارسنجی

به‌جای مراجعه حضوری یا صرف وقت زیاد، می‌توانید تنها با چند کلیک در سامانه آنلاین استعلام ثبت‌نام کنید. کافی است کد ملی و شماره موبایل خود را وارد کنید تا سیستم به صورت خودکار اطلاعات مالی شما را بررسی کند.

بررسی سوابق مالی و نحوه گزارش‌گیری

بعد از ثبت‌نام، سوابق وام‌ها، چک‌ها و بدهی‌های بانکی شما نمایش داده می‌شود. این اطلاعات همان چیزی است که بانک‌ها برای استعلام اعتبارسنجی هنگام اعطای وام بررسی می‌کنند.

نمایش اطلاعات به صورت PDF یا نمودار

در نهایت، گزارش اعتبارسنجی شما در سایت استعلام به صورت PDF و نمودار قابل دریافت است. این گزارش شناسنامه مالی شماست و داشتن آن در زمان درخواست تسهیلات، خرید قسطی یا حتی معاملات تجاری به شدت توصیه می‌شود.

استفاده‌کنندگان گزارش‌های اعتباری چه اشخاصی هستند؟

گزارش اعتباری فقط مخصوص بانک‌ها نیست؛ هر جایی که پای اعتماد مالی در میان باشد، این گزارش کاربرد دارد. مهم‌ترین استفاده‌کنندگان آن عبارتند از:

اشخاص حقیقی

افراد برای وام گرفتن، خرید اقساطی یا حتی اجاره ملک، به یک شناسنامه مالی شفاف نیاز دارند. با یک استعلام اعتبارسنجی ساده، می‌توانند اعتماد طرف مقابل را جلب کرده و راحت‌تر به خدمات مالی دسترسی پیدا کنند.

اشخاص حقوقی (شرکت‌ها)

شرکت‌ها برای دریافت وام یا عقد قراردادهای تجاری باید گزارش اعتباری ارائه دهند. این گزارش نشان می‌دهد آیا شرکت بدهی معوق یا چک برگشتی دارد و تا چه حد قابل اعتماد است.

بانک‌ها و مؤسسات مالی

بانک‌ها اصلی‌ترین استفاده‌کنندگان هستند. آن‌ها با بررسی گزارش اعتباری مطمئن می‌شوند مشتری توان بازپرداخت دارد یا نه. رتبه اعتباری خوب یعنی وام آسان‌تر و شرایط بهتر.

بیمه، لیزینگ و صنایع دیگر

شرکت‌های بیمه و لیزینگ پیش از قراردادهای اقساطی حتماً گزارش اعتباری مشتری را بررسی می‌کنند. حتی کارخانجات و شرکت‌های بین‌المللی هم برای انتخاب شریک یا پیمانکار، رتبه اعتباری را معیار اعتماد قرار می‌دهند.

 چه نوع اطلاعاتی در گزارش اعتباری ارائه می‌شود؟

گزارش اعتباری مجموعه‌ای از اطلاعات مالی و هویتی افراد یا شرکت‌هاست که به بانک‌ها و سازمان‌ها کمک می‌کند درباره خوش‌حسابی یا بدحسابی آن‌ها تصمیم بگیرند. این گزارش شامل موارد زیر است:

• اطلاعات هویتی: نام، کد ملی، تاریخ تولد و برای شرکت‌ها شناسه ملی و اطلاعات مدیرعامل.
• اطلاعات قراردادها: نقش فرد یا شرکت در قراردادها (متقاضی، شریک یا ضامن).
• جزئیات تسهیلات و بازپرداخت‌ها: میزان وام‌های دریافتی، نحوه پرداخت اقساط و وضعیت فعلی تسهیلات.
• وثایق و چک‌های برگشتی: دارایی‌های در رهن بانک و سوابق چک‌های برگشتی.
• آمار استعلام و سوابق بدهی: تعداد دفعات استعلام از سامانه و بدهی‌های بانکی یا عمومی مثل مالیات.

این اطلاعات کنار هم تصویری کامل از وضعیت مالی فرد یا شرکت می‌سازد. برای همین توصیه می‌شود هر کسی به‌طور دوره‌ای گزارش خود را از سامانه‌ای مثل استعلام دریافت کند تا هم از رتبه اعتباری خود آگاه باشد و هم بتواند در صورت نیاز آن را بهبود دهد.

رتبه اعتباری چیست؟

وقتی صحبت از اعتبارسنجی بانکی می‌شود، اولین چیزی که به دست می‌آید یک عدد یا رتبه مشخص است که به آن رتبه اعتباری می‌گویند. این رتبه در حقیقت نتیجه جمع‌آوری و تحلیل همه اطلاعات مالی شماست؛ از نحوه پرداخت اقساط و وام‌ها گرفته تا تعداد چک‌های برگشتی و میزان بدهی‌های معوق.

تعریف رتبه اعتباری

رتبه اعتباری یک شاخص عددی است که نشان می‌دهد فرد یا شرکت تا چه حد خوش‌حساب یا بدحساب بوده است. هر چه این رتبه بالاتر باشد، یعنی سابقه مالی فرد بهتر بوده و بانک‌ها اعتماد بیشتری به او خواهند داشت. برعکس، رتبه پایین نشان‌دهنده تأخیر در بازپرداخت، بدهی‌های سنگین یا وجود چک‌های برگشتی است. در واقع رتبه اعتباری مثل کارنامه مالی شماست که در قالب یک عدد خلاصه می‌شود.

معیارهای امتیازدهی

برای محاسبه رتبه اعتباری، سامانه‌های استعلام مجموعه‌ای از معیارها را بررسی می‌کنند. مهم‌ترین این معیارها عبارتند از:

• پرداخت اقساط وام‌ها: اگر اقساط همیشه به‌موقع پرداخت شده باشند، امتیاز فرد بالاتر می‌رود.
• چک‌های برگشتی: وجود چک برگشتی یکی از مهم‌ترین عوامل کاهش رتبه است.
• بدهی‌های معوق: هر چه مدت بدهی بیشتر باشد، اثر منفی بیشتری بر رتبه خواهد داشت.
• تعداد استعلام‌ها: اگر فرد به‌طور مداوم در سامانه‌های مختلف استعلام شود، نشان‌دهنده نیاز مالی زیاد است و ممکن است رتبه او را پایین بیاورد.
• تنوع تسهیلات: داشتن سابقه دریافت انواع وام (قرض‌الحسنه، مشارکت مدنی، خرید خودرو و …) در صورت بازپرداخت صحیح می‌تواند امتیاز را افزایش دهد.

تأثیر رتبه در شانس دریافت وام

بانک‌ها و مؤسسات مالی برای اعطای وام ابتدا استعلام رتبه اعتباری متقاضی را بررسی می‌کنند. اگر رتبه بالا باشد، وام سریع‌تر و با شرایط آسان‌تر پرداخت می‌شود. مثلاً ممکن است نیاز به ضامن کمتری باشد یا مبلغ وام بیشتر شود. اما اگر رتبه اعتباری پایین باشد، بانک یا درخواست وام را رد می‌کند یا شرایط بسیار سخت‌گیرانه‌تری تعیین می‌کند.

   عوامل تأثیرگذار در رتبه اعتباری مشتریان

رتبه اعتباری حاصل مستقیم رفتار مالی افراد و شرکت‌هاست و سامانه‌های اعتبارسنجی با در نظر گرفتن چند شاخص اصلی آن را محاسبه می‌کنند:

• رفتار بازپرداخت تسهیلات قبلی: پرداخت منظم اقساط باعث افزایش رتبه می‌شود، در حالی که تأخیر یا بدهی معوق امتیاز را کاهش می‌دهد.
• توانایی در بازپرداخت مبالغ بالاتر: بازپرداخت موفق وام‌های بزرگ مثل وام مسکن نشانه قدرت مالی است و اثر مثبت دارد.
• تعداد درخواست‌های استعلام: استعلام‌های زیاد در مدت کوتاه می‌تواند نشانه مشکلات مالی باشد و روی رتبه اثر منفی بگذارد.
• تنوع تسهیلات دریافتی: داشتن وام‌های متنوع و بازپرداخت صحیح آن‌ها یک امتیاز مثبت محسوب می‌شود.
• بدهی‌های جاری و معوق: اگر مشتری بدهی‌های فعلی زیادی داشته باشد یا اقساطی را به‌موقع پرداخت نکند، رتبه اعتباری کاهش می‌یابد. در مقابل، تسویه بدهی‌های گذشته و پایبندی به پرداخت‌های فعلی می‌تواند به مرور رتبه را بهبود دهد.

چه عواملی باعث کاهش شدید رتبه اعتباری مشتریان بانک‌ها می‌شود؟

رتبه اعتباری ثابت نیست و بسته به رفتار مالی افراد تغییر می‌کند. برخی سوابق منفی می‌توانند به‌سرعت باعث افت شدید آن شوند. مهم‌ترین عوامل عبارت‌اند از:

• بدهی‌های سررسیدشده پرداخت‌نشده: حتی یک قسط معوق کوچک، اگر مدت طولانی تسویه نشود، رتبه اعتباری را به شدت پایین می‌آورد.
• تعدد قراردادهای معوق: داشتن چندین قرارداد با اقساط پرداخت‌نشده یا مکرراً معوق، سیگنال بی‌اعتمادی برای بانک‌هاست.
• سوابق منفی طولانی‌مدت: تأخیرهای مداوم در بازپرداخت طی ماه‌ها و سال‌ها نشان‌دهنده ضعف جدی در مدیریت مالی است.
• تخلفات متعدد در قراردادها: فسخ‌های مکرر، نبود قراردادهای خاتمه‌یافته و وجود چند پرونده همراه با تخلف، به‌طور مستقیم رتبه را کاهش می‌دهد.

بانک‌ها با یک استعلام اعتبارسنجی ساده به این اطلاعات دسترسی پیدا می‌کنند و در صورت مشاهده چنین سوابقی، معمولاً سخت‌گیرانه‌تر وام می‌دهند یا حتی از پرداخت آن صرف‌نظر می‌کنند.

آیا سابقه اعتباری قابل جبران است؟

بله، خوشبختانه سابقه اعتباری منفی همیشه دائمی نیست و می‌توان آن را اصلاح کرد. سه اقدام ساده اما مهم در این مسیر بیشترین اثر را دارند:

• پرداخت به‌موقع اقساط آینده: از این پس باید تمام اقساط در موعد مقرر پرداخت شوند تا گزارش‌های جدید تأثیر مثبت بگذارند.
• تسویه بدهی‌ها و چک‌های برگشتی: هرچه زودتر بدهی‌های معوق و چک‌های برگشتی تسویه شوند، رتبه اعتباری سریع‌تر بهبود پیدا می‌کند.
• کاهش مراجعات غیرضروری برای دریافت وام: درخواست‌های مکرر برای وام جدید می‌تواند رتبه را پایین بیاورد؛ پس بهتر است فقط در مواقع ضروری اقدام شود.

با رعایت این موارد، حتی افراد بدحساب هم می‌توانند به‌مرور زمان رتبه اعتباری خود را بهبود دهند و در استعلام‌های بعدی وضعیت بهتری داشته باشند.

 مراحل استعلام اعتبارسنجی حقیقی

هر فرد حقیقی می‌تواند تنها با چند مرحله ساده، گزارش اعتباری خود را دریافت کند. این فرایند کاملاً آنلاین است و نیازی به مراجعه حضوری ندارد. کافی است مراحل زیر را طی کنید:

1.ورود به سامانه

اولین گام، ورود به یک سامانه معتبر استعلام اعتبارسنجی است. در این سامانه‌ها، تمام مراحل به‌صورت اینترنتی انجام می‌شود و نیازی نیست وقت زیادی صرف کنید یا به بانک مراجعه داشته باشید.

2.ثبت اطلاعات هویتی (کد ملی و شماره همراه)

در مرحله بعد، باید اطلاعات هویتی خود مانند کد ملی و شماره تلفن همراه را وارد کنید. دقت کنید که شماره موبایل باید به نام همان فردی باشد که قصد دریافت گزارش اعتباری دارد، چون همه مراحل با این شماره تطبیق داده می‌شود.

3.تأیید پیامکی و پرداخت هزینه

پس از ثبت اطلاعات، یک کد تأیید از طریق پیامک برای شما ارسال می‌شود. با وارد کردن این کد، هویت شما تأیید می‌شود. سپس باید هزینه استعلام را پرداخت کنید تا سامانه اجازه پردازش و آماده‌سازی گزارش را بدهد.

4.دریافت گزارش و رتبه اعتباری

در نهایت، گزارش کامل اعتباری شما آماده می‌شود. در این گزارش، امتیاز عددی، توضیحات وضعیت اعتباری و نمودارهای خلاصه قرار دارد. این همان رتبه اعتباری شماست که نشان می‌دهد در گذشته تا چه اندازه خوش‌حساب بوده‌اید.
داشتن این گزارش کمک می‌کند پیش از اقدام برای وام یا خرید قسطی، خودتان از وضعیت‌تان مطلع شوید و در صورت نیاز برای بهبود آن تلاش کنید.

اعتبارسنجی حقوقی چیست؟

اعتبارسنجی فقط مخصوص افراد حقیقی نیست؛ شرکت‌ها و سازمان‌ها هم نیاز دارند رتبه اعتباری مشخصی داشته باشند. این رتبه نشان می‌دهد یک شرکت در گذشته چه میزان وام یا تسهیلات دریافت کرده، آیا توانسته تعهدات خود را به‌موقع انجام دهد یا اینکه بدهی‌ها و چک‌های برگشتی در کارنامه مالی‌اش وجود دارد.

تعریف و کاربرد برای شرکت‌ها
اعتبارسنجی حقوقی در واقع گزارشی است که وضعیت مالی یک شرکت را مشخص می‌کند. این گزارش به بانک‌ها، سرمایه‌گذاران و حتی شرکای تجاری کمک می‌کند تا تصمیم بگیرند آیا می‌توانند به آن شرکت اعتماد کنند یا خیر. برای مثال، وقتی شرکتی درخواست وام کلان دارد، بانک ابتدا با یک استعلام اعتبارسنجی حقوقی مطمئن می‌شود که آن شرکت در گذشته توان بازپرداخت داشته است.

چرا قبل از معامله باید رتبه اعتباری شرکت بررسی شود؟
قبل از بستن هر قرارداد مهم، بررسی رتبه اعتباری شرکت مقابل یک ضرورت است. چرا؟ چون ممکن است شرکتی ظاهراً فعال باشد، اما در عمل بدهی‌های سنگینی داشته باشد یا چندین قرارداد معوق در کارنامه‌اش ثبت شده باشد. در چنین شرایطی، معامله با آن شرکت می‌تواند پرریسک باشد. داشتن گزارش اعتباری باعث می‌شود تصویر واقعی‌تری از توان مالی شرکت به دست بیاید و ریسک همکاری به حداقل برسد.

مراحل استعلام اعتبارسنجی حقوقی

فرایند دریافت گزارش اعتباری شرکت‌ها هم مثل افراد حقیقی ساده است و فقط چند مرحله دارد:

ثبت اطلاعات مدیرعامل شرکت

برای شروع، باید اطلاعات مدیرعامل شرکت از جمله کد ملی و شماره تلفن همراه ثبت شود. دلیل این موضوع این است که هویت شرکت از طریق مدیرعامل آن تأیید می‌شود و گزارش به نام او صادر خواهد شد.

دریافت کد تأیید پیامکی

پس از ثبت اطلاعات، یک پیامک حاوی کد تأیید به شماره همراه مدیرعامل ارسال می‌شود. با وارد کردن این کد، درخواست استعلام معتبر می‌شود و سامانه شروع به پردازش اطلاعات شرکت می‌کند.

مشاهده و دریافت گزارش

در پایان، گزارش کامل اعتباری شرکت آماده می‌شود. این گزارش شامل رتبه اعتباری، سابقه بازپرداخت تسهیلات، بدهی‌های جاری، وضعیت چک‌های برگشتی و سایر اطلاعات مالی شرکت است. بانک‌ها و سرمایه‌گذاران معمولاً بر اساس همین گزارش تصمیم می‌گیرند آیا همکاری با شرکت امکان‌پذیر و مطمئن است یا خیر.

چند نوع گزارش اعتباری داریم؟

وقتی شما یا یک شرکت استعلام اعتبارسنجی انجام می‌دهید، خروجی همیشه یکسان نیست. سامانه‌های اعتبارسنجی بسته به نوع درخواست، پنج نوع گزارش متفاوت ارائه می‌کنند. هر کدام از این گزارش‌ها اطلاعات خاصی دارند و برای کاربردهای مختلف طراحی شده‌اند.

گزارش آمار استعلام

این گزارش نشان می‌دهد چند بار در یک بازه زمانی مشخص از شما استعلام گرفته شده است. مثلاً ممکن است طی سه ماه گذشته چند بانک یا شرکت بیمه گزارش شما را مشاهده کرده باشند. تعداد زیاد استعلام‌ها می‌تواند نشانه‌ای از نیاز بالای فرد به تسهیلات باشد و بانک‌ها معمولاً به آن حساس هستند.

گزارش اعتباری پایه

گزارش پایه اطلاعات کلی شما را نشان می‌دهد: مشخصات هویتی، تعداد استعلام‌ها، مبلغ بدهی‌های معوق، وضعیت قراردادهای جاری و تعهدات آتی. این گزارش بیشتر برای تصمیم‌گیری‌های سریع و کلی استفاده می‌شود.

گزارش استاندارد

در این نوع گزارش علاوه بر اطلاعات پایه، جزئیات بیشتری از تسهیلات دریافتی و روند پرداخت اقساط ارائه می‌شود. برای مثال نشان می‌دهد در یک سال گذشته چند قسط پرداخت کرده‌اید و آیا تأخیر یا نکول داشته‌اید یا خیر.

گزارش پیشرفته

این گزارش کامل‌ترین و دقیق‌ترین نوع است. علاوه بر همه اطلاعات پایه و استاندارد، نقش شما به‌عنوان ضامن در قراردادهای دیگران هم مشخص می‌شود. اگر کسی که برایش ضامن شده‌اید خوش‌حساب نباشد، اثر آن در این گزارش دیده خواهد شد.

گزارش سوابق

این گزارش تغییرات مهم در اطلاعات شما را ثبت می‌کند. مثل تغییر آدرس، تغییر شماره تماس یا حتی تغییر در وضعیت‌های منفی. این بخش به بانک‌ها کمک می‌کند تاریخچه مالی و تغییرات مشتری را بهتر بشناسند.

مفهوم و کاربرد گزارش آمار استعلام برای بانک‌ها چیست؟

بانک‌ها وقتی تعداد استعلام‌های یک فرد را می‌بینند، به این نتیجه می‌رسند که او چند بار برای دریافت تسهیلات اقدام کرده است. اگر تعداد استعلام‌ها بالا باشد اما همزمان بدهی‌های معوق هم وجود داشته باشد، ریسک نکول (عدم بازپرداخت) افزایش پیدا می‌کند. بنابراین بانک‌ها از این گزارش به‌عنوان شاخصی برای سنجش ریسک مشتری استفاده می‌کنند.

مفهوم گزارش ارزیابی از مجموع گزارش‌های اعتبارسنجی چیست؟

گزارش ارزیابی در واقع ترکیب همه گزارش‌های قبلی است. این گزارش یک تصویر جامع از وضعیت مالی فرد می‌دهد و حتی رفتار آینده او را پیش‌بینی می‌کند. بانک‌ها و مؤسسات مالی قبل از تصمیم نهایی برای اعطای وام، به این گزارش نگاه می‌کنند تا مطمئن شوند مشتری قابل اعتماد است یا نه.

رتبه‌بندی اعتباری در گزارش‌های اعتبارسنجی چگونه است؟

رتبه اعتباری معمولاً به شکل جدول و با کدهای مشخص از A1 تا E3 نمایش داده می‌شود.

• رتبه A1: ریسک بسیار پایین، نشان‌دهنده خوش‌حسابی کامل.
• رتبه B2: ریسک متوسط، فرد معمولاً خوش‌حساب است اما گاهی تأخیر داشته.
• رتبه C3: ریسک بالا، سابقه چک برگشتی یا بدهی معوق دارد.
• رتبه E3: ریسک بسیار بالا، بانک‌ها به‌سختی به چنین فردی وام می‌دهند.

برای مثال، اگر امتیاز فرد ۶۶۰ باشد، رتبه او A2 محسوب می‌شود که در محدوده خوب قرار دارد و احتمال دریافت وام بالاست.

سامانه‌های اعتبارسنجی بانکی چه اطلاعاتی دارند؟

وقتی در سامانه‌های استعلام ثبت‌نام می‌کنید، گزارش شما شامل اطلاعات زیر خواهد بود:

• اطلاعات هویتی و شخصی: نام، کد ملی، شماره تماس و نشانی.
• سابقه تسهیلات و چک‌ها: وام‌های دریافت‌شده، نحوه پرداخت اقساط و وجود یا عدم وجود چک برگشتی.
• آمار استعلام بانکی: چند بار و توسط چه سازمان‌هایی از شما استعلام گرفته شده است.
• تعهدات عمومی: مثل مالیات پرداخت‌نشده، بدهی گمرکی یا جرایم معوق.
• ضمانت‌ها و تغییرات اطلاعات مشتری: چه قراردادهایی را ضمانت کرده‌اید و چه تغییراتی در اطلاعات‌تان ثبت شده است.

مزایای اعتبارسنجی بانکی برای مشتریان و بانک‌ها

مزایا برای بانک‌ها و مؤسسات

• کاهش ریسک نکول وام‌ها
• تصمیم‌گیری دقیق‌تر برای اعطای تسهیلات
• امکان شناسایی مشتریان خوش‌حساب و مشتریان پرریسک

مزایا برای مشتریان حقیقی

• آگاهی از وضعیت مالی و رتبه اعتباری
• امکان بهبود رفتار مالی و افزایش شانس دریافت وام
• استفاده آسان‌تر از خدمات اقساطی یا بیمه

مزایا برای شرکت‌ها و کسب‌وکارها

• افزایش اعتماد در معاملات تجاری
• سهولت در دریافت وام‌های کلان
• اعتبار بیشتر نزد سرمایه‌گذاران و بانک‌ها

چالش‌ها و محدودیت‌های سیستم اعتبارسنجی در ایران

هرچند اعتبارسنجی بانکی در ایران پیشرفت‌های خوبی داشته، اما همچنان با محدودیت‌هایی روبه‌رو است:

• عدم پوشش کامل اطلاعات: همه داده‌ها هنوز در سامانه‌های اعتبارسنجی ثبت نشده‌اند.
• مشکلات به‌روزرسانی داده‌ها: گاهی اطلاعات با تأخیر به‌روز می‌شوند و نتیجه استعلام دقیق نیست.
• هزینه استعلام: هر بار درخواست گزارش، هزینه‌ای برای کاربر دارد که ممکن است برای برخی افراد زیاد باشد.

سامانه اعتبارسنجی «استعلام» چه اطلاعاتی دارد؟

وقتی از طریق سامانه استعلام گزارش اعتبارسنجی خود را دریافت می‌کنید، اطلاعات بسیار کامل و دقیقی در اختیار شما قرار می‌گیرد. این اطلاعات شامل همه جزئیات مهم مالی و بانکی شماست و کمک می‌کند تصویری شفاف از وضعیت اعتباری‌تان داشته باشید.

 سوالات متداول درباره اعتبارسنجی

تا چه زمانی اطلاعات مالی و بانکی توسط سامانه اعتبارسنجی مبنای محاسبه است؟

اطلاعات مالی افراد معمولاً تا پنج سال گذشته در گزارش‌های اعتباری ثبت می‌شود. یعنی اگر شما وامی گرفته‌اید یا بدهی داشته‌اید، سابقه آن تا چند سال در سامانه باقی می‌ماند. پس حتی اگر بدهی‌تان را تسویه کرده باشید، اثر آن در تاریخچه اعتباری شما تا مدتی دیده می‌شود. به همین دلیل توصیه می‌شود همیشه رفتار مالی درست داشته باشید تا در استعلام‌های بعدی رتبه خوبی داشته باشید.

آیا اعتبارسنجی بانک‌ها در پرداخت وام ازدواج هم انجام می‌شود؟

بله، حتی برای وام‌های تکلیفی مثل وام ازدواج هم اعتبارسنجی بانکی انجام می‌شود. اگرچه این وام‌ها شرایط ساده‌تری دارند، اما بانک همچنان وضعیت اعتباری فرد را بررسی می‌کند. اگر رتبه اعتباری پایین باشد یا چک‌های برگشتی وجود داشته باشد، ممکن است فرآیند پرداخت وام طولانی‌تر شود یا نیاز به ضامن‌های بیشتری داشته باشید.

منظور از نوبت پرداخت در گزارش اعتباری چیست؟

نوبت پرداخت یعنی اینکه هر قسط وام شما چه زمانی سررسید شده و آیا به موقع پرداخت شده است یا خیر. اگر در گزارش اعتباری قید شده باشد که نوبت پرداخت عقب افتاده، یعنی قسط در موعد مقرر تسویه نشده و این موضوع اثر منفی بر رتبه اعتباری شما دارد.

منظور از نوع اقساط در گزارش اعتباری چیست؟

نوع اقساط نشان می‌دهد قرارداد شما به چه شکلی تنظیم شده است. مثلاً قسط مساوی، قسط پلکانی یا اقساط آزاد. دانستن نوع اقساط به بانک کمک می‌کند بهتر بفهمد توان پرداخت شما چگونه بوده و آیا الگوی بازپرداخت‌تان پایدار و منظم بوده است یا خیر.

منظور از تاریخ اعلام وضعیت در گزارش رتبه اعتباری چیست؟

این تاریخ در واقع آخرین زمانی است که وضعیت شما در سامانه به‌روزرسانی شده است. برای مثال، اگر شما هفته گذشته بدهی‌تان را تسویه کرده باشید ولی هنوز تاریخ اعلام وضعیت مربوط به دو ماه قبل باشد، احتمال دارد گزارش به‌روز نشده باشد. پس همیشه هنگام استعلام اعتبارسنجی به تاریخ اعلام وضعیت هم توجه کنید.

منظور از مبلغ سررسیدشده پرداخت‌نشده در گزارش اعتباری چیست؟

این مبلغ همان بدهی‌هایی است که موعد پرداخت آن‌ها رسیده اما هنوز تسویه نشده‌اند. وجود چنین مبالغی نشان‌دهنده بدهی معوق است و باعث کاهش رتبه اعتباری می‌شود. هر چه این مبلغ بیشتر باشد، اثر منفی آن هم شدیدتر است.

منظور از مبلغ سررسیدنشده در گزارش اعتباری چیست؟

این مبلغ مربوط به اقساط یا بدهی‌هایی است که هنوز موعد پرداخت‌شان نرسیده است. به عبارت ساده‌تر، این بخش نشان می‌دهد چه تعهداتی در آینده بر عهده شماست. اگرچه این مبالغ تأثیر مستقیم منفی ندارند، اما بانک‌ها با توجه به آن‌ها می‌سنجند آیا توانایی پرداخت تعهدات آینده را دارید یا خیر.